Artykuł ten podsumowuje to czego dowiedzieliśmy się przez 20 lat o zdolnościach poznawczych psów, jak zmieniają się one z czasem i porównuje funkcje poznawcze psów i ludzi. Opracowaliśmy zestaw testów neuropsychologicznych do oceny kilku domen kognitywnych. Pod względem zdolności uczenia się, psy są wprawne w zadaniach wymagających uczenia skojarzeniowego i nabywania prostych reguł relacyjnych. Przebadaliśmy również wyniki w kilku zadaniach sprawdzających funkcje wykonawcze. Psy wypadły dobrze w dwóch z nich- naprzemiennym uczeniu się oraz uwadze selektywnej- oraz słabo w pozostałych- szczególnie zadaniach nakierowanych na uczenie konceptualne. W zadaniach opracowanych w celu oceny pamięci roboczej, psy wymagają ekstwnsywneo szkolenia i osiągają nierówne wyniki w wizualnym rozpoznawaniu obiektów, ale znacznie lepsze w zadaniach oceniających pamięć wzrokowo-przestrzenną. W większości naszych badań użyto laboratoryjnych psów rasy Beagle. Obecnie badania te zostały rozszerzone na przestrzeń kliniczną i uzyskane zostały podobne dane od psów towarzyszących. Zdolności poznawcze zmieniają się z wiekiem w sposób różny w zależności od domeny poznawczej. Zadania obejmujące złożone uczenie się są bardziej podatne na zmiany z wiekiem, niż te, których rozwiązanie jest łatwiejsze. Obserwacje te są analogiczne do związanych z wiekiem zmian poznawczych występujących u ludzi. Obserwuje się także istotne róznice osobnicze, szczególnie w wynikach poszczególnych testów. Niektóre psy starzeją się bez niekorzystnych zmian, podczas gdy inne wykazują umiarkowanego stopnia pogorszenie, które może odpowiadać zaburzeniu u ludzi, określanemu mianem łagodnych zaburzeń poznawczych (MCI). Niemniej, u innych psów rozwijało się cięższe zaburzenie mogące odpowiadać demencji u ludzi. Wyniki te odwzorowują wiele aspektów ludzikich procesów poznawczych, w tym zmian poznawczych związanych ze starzeniem oraz rozwojem demencji.